این سادهترین روشی است كه نسل امروز به عنوان یك فرصت بیبدیل و غیرقابل كتمان در اختیار دارد و به جرأت میتوان گفت در هیچ مقطعی از تاریخ بشر دسترسی به اطلاعات - حتی از نوع عمومی آن - به این سهولت امكان پذیر نبوده است.
میل غریزی انسان به گفتوگو كردن و ابراز وجود، شاید یكی از دلایل مهم انباشتگی اطلاعات در فضای مجازی است. رشد سریع تالارهای گفتوگو یا وبلاگهای متنوعی كه امروزه شاهد آن هستیم، بیانگر وجود نوعی نیاز به ارتباط در فضایی است كه دارای ویژگیهایی منحصر به فرد بوده و این امكان را به افراد میدهد تا ضمن بیان دغدغهها، علائق و تجربیات خود در این محیط، در خصوص تجربیات افراد دیگری كه تا حدودی ناشناس نیز هستند اطلاعاتی را كسب كنند. امروزه فضای مجازی ابزاری مهم برای برقراری ارتباط میان گروههای خاص بویژه جوانان است. اگرچه تاكنون تهدیدهای موجود در این فضا تا حدودی بررسی شده، اما كاركردهای مثبت این محیط مغفول واقع شده و به نظر میرسد كه دیدگاه تبدیل تهدید به فرصت در این مقوله مورد كمتوجهی قرار گرفته است.
«یكی از كاركردهای مثبت استفاده از این محیط مجازی را میتوان «گفتوگو» عنوان كرد. به عقیده بسیاری از كارشناسان علوم روانشناسی گفتوگو كردن روشی مهم و كارآمد برای تخلیه روانی و رهایی از احساس افسردگی و ناراحتی است. امروزه حتی اثربخشی استفاده از روش گفتوگو درمانی در درمان دردهای جسمی نیز به اثبات رسیده است.
«ارتباطات انسانی مانند یك خیابان دوطرفه است، عوامل مختلفی در شكلگیری یك ارتباط مناسب تأثیرگذار است. با نگاه به تغییرات نوع ارتباط انسانها در گذر از قرنها، شاهد آن هستیم كه روابط با پیشرفت تكنولوژی هر روز رنگ تازهای به خود گرفته و جاده نو و جدیدی را برگزیده است، جادههایی كه هرروز هموارتر شدند تا حدی كه امروز انسانی در شمالیترین نقطه قطب شمال با انسانی دیگر درجنوبیترین نقطه قطب جنوب كره زمین به راحتی با استفاده از مسیرهای مختلف ارتباطی از تلفن گرفته تا گفتوگوهای اینترنتی قادر هستند درچند ثانیه با یكدیگر ارتباط برقراركرده و جویای حال و اخبار هم باشند.
با تغییر روزافزون و ورود راههای ارتباطی نوین در بعد جهانی كه به روزتر نیز میشوند انسانها به اقتضای زمان باید روش ارتباطات خود را متحول كنند كه اگر نخواهند روزگار آنها را در شرایط تغییر قرار میدهد.»
با تغییر روزافزون و ورود راههای ارتباطی نوین در بعد جهانی كه به روزتر نیز میشوند انسانها به اقتضای زمان باید روش ارتباطات خود را متحول كنند كه اگر نخواهند روزگار آنها را در شرایط تغییر قرار میدهد.»
دكتر مرضیه مشتاق روانشناس با بیان این جملات و تأكید براینكه همگام شدن با پیشرفت جهانی آن هم در مسیر صحیح و درست مهارت میطلبد با بیان این مثال كه توانایی خرید خودرو آنهم یك خودروی آخرین مدل تنها ملاك فرد برای ورود به نمایشگاه فروش خودرو نیست و باید تواناییهای دیگری برای داشتن یك خودرو و استفاده از آن را داشته باشد، گفت: ابتدا باید به سن مناسب كه همان سن قانونی كسب گواهینامه است رسید، سپس باید دورههای راهنمایی ورانندگی را گذراند و با قوانین و مقررات آشنا شد، وقتی راه و روش صحیح رانندگی فراگرفته شد باید توجه داشت تنها آگاه بودن شما به قوانین مطرح نیست بلكه وقتی پشت فرمان خودرو جای میگیرید هم مسیرهایی درجاده همراه شما خواهند شد كه با شما متفاوت هستند، دیدگاه متفاوت دارند. شاید مهارت بالاترداشته ویا ناآگاه به قوانین رانندگی و حتی بیاعتنا به آن هستند.
وی با تأكید براین موارد اضافه كرد: برای سالم نگهداشتن خودرو و شرایط روحی و جسمی خود نباید تنها به خود و تكنیك رانندگی كه از آن پیروی میكنید توجه كنید، آینههای خودرو برای این تعبیه شدهاند كه شما از هرسو بتوانید با دقت اطراف را مدنظر داشته باشید تا بیتوجهی دیگران موجب خسارت روحی و جسمی به شما نشود.
روابط اجتماعی انسانها تشابهاتی با رانندگی وهدایت یك خودرو دارد. دریك جاده پرتردد كه هرروز با افزایش تولیدات خودرو با رنگها ومدلهای مختلف روبهرو است رانندگانی وارد جاده میشوند كه یكی ماهرانه میراند و دیگری یا تكنیك رانندگی را خوب نیاموخته است و یا به هردلیل دیگری از خط و مرز قوانین خارج میشود كه این خروج ثمرهاش نه تنها به او كه شاید به دیگران خسارت بیشتری وارد كند.
دنیای ارتباطات امروزی براساس شرایط زمانی بیشتر به شكل ارتباطات خطی درآمده است، ارتباطاتی كه هرچند بعد مسافتی میان افراد را كاهش داده است ولی اگر تكنیك درست استفاده از تكنولوژیهای كاهنده این بعدهای مسافتی را نیاموزیم به حتم تصادف ناگواری دراین فضای پرتردد خواهیم داشت تصادفی كه هر دو سوی ارتباط در آن مقصر هستند وهیچ بیمهای نیز قادربه جبران این خسارت نخواهد بود زیرا تا حافظه انسان توان مرور خاطرات را داشته باشد خسارت ناشی ازاین تصادف همراه او خواهد ماند.
«فضای گفتوگوهای مجازی یكی از محیطهایی است كه برای ورود به آن باید، ضمن آگاهسازی و تجهیز كاربران برای ورود به آن، تمهیدات و اقتضائات لازم را به منظور ایمنسازی در برابر آسیبهای پیشرو فراهم آورد. این مهم میتواند با ارائه آموزشهای لازم اجتماعی و مهارتهای ارتباطی فراهم شود.»
یكی از كاركردهای مثبت استفاده از این محیط مجازی را میتوان«گفتوگو»عنوان كرد
الهام ساوالانپور با بیان این مطلب ادامه داد: امروزه استفاده از این فضا برای برقراری ارتباط همچون چاقوی دولبهای است همانگونه كه قادر است با استفاده صحیح و مبتنی بر اصول انسانی و اخلاقی، به محملی برای تخلیههای روانی و كسب مهارتهای كافی در امور مختلف تبدیل شود اما چنانچه افراد مختلف بویژه جوانانی كه در این عرصه وارد میشوند از خطرات و ابهامات این فضا مطلع نباشند و خویشتنداری را در استفاده از این محیط نیاموزند چه بسا عمق خطرات ناشی از استفاده نابجا و جهت دهی نشده از آن، كاربران را تا مرز انحطاط و نابودی پیش ببرد. لذا بجاست تا ضمن شناساندن تهدیدهای پیش رو در این فضا، از دوران نوجوانی كه ابتدای ورود به حوزههای مجازی بوده و نیاز به ابراز كردن خود در نوجوانان شكل میگیرد ضمن آموزش مهارتهای لازم جهت قرار گرفتن در این محیط، كاربردهای مفید این روش به منظور برقراری ارتباطی سالم و پر فایده را نیز برای آنان شرح داد.
«روزگار انســانهای امـــروز روزهای زندگی در فضای مجازی است، هرچه فرد به زندگی شهری نزدیكتر میشود زندگیكردن او در فضای مجازی نیز پررنگتر میشود. استفاده ارتباطی در فضای مجازی به همان اندازه كه میتواند خطرناك باشد قادر خواهد بود فضای مطلوبی برای ارتباط باشد به شرطی كه افراد روی خط و مسیر درست با رعایت حریم شخصی طرفین حركت كنند»
دنیای مجازی تنها به ارتباطات پیامكی و صداهایی كه از پشت تلفن همراه شنیده میشود ختم نشد و روز به روز آنقدر گسترده شد كه امروز با روشن شدن یك دستگاه تلفن میتوان نه تنها شماره فرد موردنظر را گرفت كه تصویراورا همزمان باصدایش داشت، هرچند تصویر قابل لمس نباشد ولی حس تنهایی و افسردگی و اجتماعی را كم میكند.
«رابطه مجازی یك رابطه خطی است كه باید به آن توجه داشت.رابطه خطی هر لحظه امكان خاتمه دارد براین اساس باید با آگاهی كامل ازجنس این نوع رابطه دنیای ارتباطات را تنظیم كرد.»
دكترمشتاق با بیان این جملات گفت: هیچ رابطهای با استفاده از هر نوع تكنولوژی نمیتواند حس ونوع رابطه نزدیك دو دوست، آشنا، همسر، فرزند و... را كه كنار هم نشسته با هم گفتوگو میكنند، داشته باشد. ولی دراین روزگار برای اینكه زندگی پرمشغله حاكم برروابط نشده و انسانها را محكوم به تنهایی نكند بهتراست آگاهانه ازتكنولوژی استفاده كنیم تا تنها نمانیم و با آگاهی خود و حفظ حریم شخصی آرامش بیشتری داشته باشیم.
هر رابطه پنج بعد دارد كه در رابطه مجازی یك بعد آن خالی است وآن نداشتن تصویرنزدیك افراد است ولی این چهار بعد باعث تغذیه روحی افراد میشود. بهطور مثال وقتی درفضای مجازی حتی با یك نوشته برصفحه رایانه از غم، دلگیری، خستگی و... خود میگویید و ناگهان سیل افرادی را میبینید كه برای نوشته شما به همدلی میپردازند ویا ازدرد مشترك یا درد سختتر سخن میگویند ناگهان ازتنهایی بیرون میآیید، دل گرفتهتان باز میشود و حتی با دیدن همدردهای دیگر ودردهای تلختر دیگران آرامش پیدا میكنید، ولی به شرط آنكه به یك رابطه عاطفی ختم نشود.
باید بدانید این دنیای ارتباطی یك دنیای مجازی و خطی است وگرنه اگر جز این فكر كنید به حتم دچار بحران شده و بهطور مستقیم میتوان گفت شما راه استفاده از تكنولوژی را نیاموختهاید و رانندهای ناشی در جادهای هستید كه دائم تصادف میكند وبا این تصادف به دیگران وازهمه بیشتر به خود صدمه میزند.
منبع : روزنامه ایران( با تلخیص)
نظرات شما عزیزان: